Na osnovu pronađenog arheološkog materijala može se sa sigurnošcu tvrditi da su vrnjačke mineralne vode korišćene još u antičkom periodu. Prilikom kaptaže toplih izvora 1924 – 1925. godine, pronađeno je na ovom mestu oko 500 komada rimskih novčića, nekoliko iz vremena pre nove ere, a najveći broj iz perioda od II do IV veka.

Istorija korišcenja vrnjačkih minrealnih voda seže u duboku prošlost, u vreme kada su ove prostore naseljavali keltski Skordisci. Posle rimskog osvajanja Balkana, u poslednjim vekovima stare i nekoliko vekova nove ere, mineralne vode korišcene su za lečenje.

Interesovanje lekara za vrnjačke mineralne vode datira od sredine prošlog veka, ali se tek posle proglasa Osnovatelnog društva 1868. godine, stvaraju uslovi za organizovanje banje kao lecilišta.

1879-1881 dr. Ðura Gavrić je sačinjavao izveštaje o banjskoj sezoni i precizno opisivao i klasifikovao bolesti koje su lečene.

1884-1885 dr. Stanojlo Vukčević je insistirao da banjski reon bude proširen do Lipovačke reke, tako da je bilo obuhvaćeno i crkveno brdo.

Godine 1890. banja je dobila prvu apoteku LJ. Novakovića.

1914. godine bila je prva i najuređenija banja u Srbiji :

Dr . Dragutin Živadinovic podigao je moderan sanatorijum , gde se pored lečenja dobijala adekvatna ishrana .

Dr. Toma Milić sagradio je sanatorijum – Sveti Ðorde, danas Mirko Tomić.

Dr. Rista Gostuški posebno se bavio istraživanjem i primenom lekovitog bilja u farmakologiji. Cena prvog lekarskog pregleda iznosila je 50, a svakog narednog 25 dinara.

1935. godine radilo je 24 lekara. Niko od posetilaca nije mogao da pije toplu mineralnu vodu i koristi kupanja bez prethodnog lekarskog pregleda.

Indikacije i lečenje

šecerna bolest,

stanje posle prelezane žutice,

bolesti žučne kese i žučnih puteva,

obolenja pankreasa,

čir zeluca i dvanaestopalačnog creva,

neinfektivna oboljenja tankog i debelog creva,

obolenja organa za varenje,

stanje posle hiruškog odstranjivanja žučne kese,

stanje posle resekcije jednjaka, želuca i creva,

hronična ginekološka obolenja i sterilitet,

infekcije bubrežne karlice, mokraćne bešike i mokraćnih puteva,

kalkuloza mokraćnih puteva i funkcionalnih oboljenja